بدر (مفرداتنهجالبلاغه)بدر (به فتح باء و سکون دال) یکی از مفردات نهج البلاغه، منطقهای بین مکّه و مدینه میباشد که جنگ تاریخی «بدر» در آنجا اتفاق افتاده است و حضرت علی (علیهالسلام) در جریان این درگیری میان لشکر کفر و اسلام، پیروزی ایمان را معرفی نموده است. ۱ - مفهومشناسیبدر (به فتح باء و سکون دال) محلّی است ما بین مکّه و مدینه که جنگ تاریخی «بدر» در ۱۷ ماه رمضان از سال دوم هجری قمری در آنجا واقع شد و ایمان بر کفر پیروز گردید. ۲ - کاربردهاامام (علیهالسلام) در نامهای به معاویه مینویسد: رسول خدا (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) چون جنگ شدت مییافت و مردم دم فرو میبستند، اهل بیت خویش را جلو میانداخت و بوسیلهی آنان، یاران خویش را از شمشیر دشمن نگاه میداشت. چنانکه آن حضرت فرموده است: «فقتل عبیدة بن الحارث یوم بدر و قتل حمزة یوم احد و قتل جعفر یوم مؤته؛ عموزادهام عبیدة بن حارث در بدر شهید شد و عمویم حمزه در «احد» و برادرم جعفر در «موته». همچنین در نامه دهم به معاویه مینویسد: مرا به جنگ خواندی بیا مردم را کنار گذاشته، دو نفری با هم بجنگیم تا بدانی کدام یک از ما قلبش زنگ زده و بصیرتش در پرده است. «فانا ابو حسن قاتل جدّک و اخیک و خالک شدخا یوم بدر و ذلک السیف معی...؛ من ابوالحسن هستم که جدّ مادری تو عتبه بن ربیعه و برادرت حنظله و داییات ولید بن عتبه را در روز بدر کشتم و مانند چوب خشک آنها را شکستم، همان شمشیر در دست من است.» همچنین در جای دیگری خطاب به معاویه مینویسد: نوشتهای که جواب من و یارانم، فقط شمشیر است؛ راستی بعد از گریه بر باطل تو، مرا بخنده (تعجب) در آوردی، کجا دیدهای فرزندان عبدالمطلب از دشمن عقب نشینی کنند و با شمشیر ترسانده شوند. «و قد صحبتهم ذرّیة بدرّیة و سیوف هاشمیة؛ تو با آنها آشنائی که فرزندان اهل بدر و شمشیرهای هاشمی هستند.» ۳ - تعدادکاربردهااین کلمه سه بار در «نهج البلاغه» آمده است. ۴ - پانویس
۵ - منبعقرشی بنابی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «بدر»، ص۱۱۷-۱۱۸. ردههای این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان نهج البلاغه
|